Vergi rehberi

Türkiye, OECD üyesi ülkeler arasında en rekabetçi kurumlar vergisi oranlarından birine sahiptir. Türk kurumlar vergisi mevzuatı anlaşılır, objektif ve uluslararası standartlara uygun hükümler ile düzenlenmiştir. Türk vergi mevzuatı üç ana başlık altında toplanabilir:

1. Gelir Vergileri

Türk vergi mevzuatında yer alan gelir vergileri, şahsi gelir vergisi ve kurumlar vergisidir.

1.1. Şahsi Gelir Vergisi

Gerçek kişilerin gelirleri şahsi gelir vergisine tabidir. Gelir, bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarıdır. Bir bireyin geliri şu gelir unsurlarından bir veya daha fazlasını içerebilir:

Zirai kazançlar

Ticari kazançlar

Maaşlar ve ücretler

Serbest meslek kazançları

Gayrimenkul sermaye iratları (kira gelirleri)

Menkul sermaye iratları

Sair kazanç ve iratlar

Şahsi gelir vergisi oranları %15 ile %40 arasında değişmektedir. 2021 yılı için uygulanan şahsi gelir vergisi oranları aşağıdaki gibidir:

Gelir Ölçekleri (TL) (İstihdam İçin)	Oran (%)	Gelir Ölçekleri (TL) (İstihdam Dışı Gelirler İçin)	Oran (%)
24.000’e kadar	15	24.000’e kadar	15
24.001-53.000	20	24.001-53.000	20
53.001-190.000	27	53.001-130.000	27
190.001-650.000	35	130.001-650.000	35
650.001 ve üstü	40	650.001 ve üstü	40

1.2. Kurumlar Vergisi

Gelir Vergisi Kanunu’nda tanımlanmış gelir unsurlarının kurumlar tarafından elde edilmesi durumunda vergilendirme, bu kurumların tüzel kişiliği üzerinden yapılmaktadır. Kanunda tanımlanan kurumlar vergisi mükellefleri şunlardır:

Sermaye şirketleri

Kooperatifler

Kamu iktisadi müesseseleri

Vakıflara ait iktisadi işletmeler

İş ortaklıkları

Türkiye’de ticari kârlar üzerinden tarh olunan kurumlar vergisi oranı 2021 yılı için %25, 2022 yılı için ise %23’tür.

2. Gider Üzerinden Alınan Vergiler

2.1. Katma Değer Vergisi (KDV)

Genel olarak uygulanan KDV oranları; %1, %10 ve %20’dir. Ticari, sınai, zirai ve bağımsız mesleki mal ve hizmetler; ithal edilerek ülkeye giriş yapan mal ve hizmetler ve diğer faaliyetler yoluyla oluşturulan mal ve hizmet teslimatlarının tümü KDV’ye tabidir.

2.2. Özel Tüketim Vergisi (ÖTV)

Çeşitli vergi oranlarında ÖTV’ye tabi dört ana ürün grubu bulunmaktadır:

Petrol ürünleri, doğal gaz, makine yağları, çözücüler ve çözücü türevleri
Otomobiller ve diğer taşıtlar, motosikletler, uçaklar, helikopterler, yatlar
Tütün ve tütün ürünleri, alkollü içecekler
Lüks tüketim maddeleri

Her teslimatta uygulanan KDV’nin aksine, ÖTV sadece bir defaya mahsus olarak uygulanmaktadır.

2.3. Bankacılık ve Sigorta Muameleleri Vergisi

Bankacılık ve sigorta şirketleri tarafından yapılan işlemlerin KDV’den muaf tutulmasına devam edilse de bu işlemler Bankacılık ve Sigorta Muameleleri Vergisi’ne tabidir. Bu vergi, kredi faizi gibi bankalar tarafından kazanılan gelirler için uygulanmaktadır. Vergi oranı, genellikle %5 olmakla birlikte bankalar arasındaki mevduat işlemleri gibi bazı işlemlerde uygulanan faiz için %1’dir. Kambiyo işlemlerinden gelen satış tutarlarına ise 2008 yılından itibaren vergi uygulanmamaktadır.

2.4. Damga Vergisi

Damga vergisi; sözleşmeler, borç senetleri, sermaye iştirakleri, kredi mektupları, teminat mektupları, mali bildirimler ve bordrolar dâhil olmak üzere çeşitli dokümanlar için uygulanmaktadır. Damga vergisi, belge bedelinin %0,189 ile %0,948’i arasında değişen oranlarda tarh olunduğu gibi, bazı belgeler için maktu (önceden belirlenmiş bir bedel) olarak da tahsil edilmektedir.

3. Varlık Vergileri
Üç çeşit varlık vergisi bulunmaktadır:

Emlak vergisi
Motorlu taşıt vergisi
Veraset ve intikal vergisi

Türkiye’de sahip olunan bina, daire ve araziler %0,1 ile %0,6 arasında değişen oranlarda emlak vergisine tabi olup tahakkuk eden bu verginin %10’u oranında da Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Ait Katkı Payı ödenmektedir. Motorlu taşıt vergileri ise her yıl araçların yaşı ve motor hacmine göre yeniden belirlenen maktu bedeller tutarınca alınmaktadır. Veraset ve intikal vergileri ise %1-30 oranında alınmaktadır.